سازمان دامپزشکی کشور

به گزارش روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان کرمان، دکتر حسین رشیدی مدیر کل دامپزشکی استان کرمان ضمن گرامیداشت روز جهانی بیماری‌های مشترک میان انسان و دام اظهار داشته است بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان به گروهی از بیماری‌های عفونی واگیر گفته می‌شود که در اثر یک عامل عفونی شامل باکتری، ویروس، قارچ، تک یاخته و... ایجاد و از راه‌های مختلف به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم از حیوان به انسان منتقل می‌شوند.

ضرر و زیان اقتصادی این بیماری‌ها به دلیل کاهش تولید فراورده‌های دامی، مرگ و میر دام‌ها و معدوم کردن دام‌ها برای کنترل بیماری‌ها، بسیار زیاد است.

این مقام مسئول از مهم‌ترین بیماری‌های مشترکی که میان انسان و حیوان وجود دارد به تب خونریزی دهنده کریمه- کنگو، تب مالت، سالک، هاری، مشمشه، سیاه زخم( شاربن )، کیست هیداتیک، آنفلوانزا و سل اشاره کرده است.

مدیر کل دامپزشکی استان کرمان به همه گیری‌های جنون گاوی، آنفلوانزای فوق حاد پرندگان، سارس، مرس، سالک و لیشمانیوز، تب مالت، هاری و تب کریمه- کنگو در جهان اشاره کرده و اظهار داشته است این‌ها همه در زمره بیماری‌های مهلکی هستند که به دلیل قابلیت سرایت گسترده، شرایط مبارزه و کنترل دشوار و خسارات هنگفت اقتصادی و تبعات طولانی مدت بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی، نیازمند توجه ویژه‌اند. 

راه‌های انتقال بیماری‌های زئونوز بسیار متنوع است؛ از جمله، استفاده از منابع غذایی آلوده، تماس بین انسان و حیوانات و تماس با حیوانات دست آموز و وحشی از راه‌های انتقال عوامل بیماریزا هستند.

وی گروه‌های در معرض خطر این بیماری‌ها را قصابان، سلاخان، چوبداران، کارکنان کشتارگاه‌ها، کشاورزان و در نهایت، عموم مردم جامعه به علت تماس و مصرف فراورده‌های دامی اعلام کرده است.

آگاهی مصرف کنندگان از ویژگی‌های محصولات دامی سالم و نحوه تماس با دام، نقش مهمی در کنترل و پیشگیری از این بیماری‌ها دارد.

مهم‌ترین اصولی که توسط دامداران به منظور پیشگیری از این بیماری‌ها باید رعایت شود اجرای عملیات دامداری درست و هماهنگی کامل با دستورالعمل‌های بهداشتی دامپزشکی و انجام برنامه واکسیناسیون ضروری طبق برنامه‌های زمانبندی است؛ همچنین استفاده از دارو‌های ضدانگل، و سمپاشی و حمام ضد کنه نیز باید تحت نظارت دامپزشکی صورت گیرد.

دکتر رشیدی با بیان این که کنه‌ها و حشرات، ناقل بیماری‌های مهمی بین حیوانات و میان حیوان و انسان هستند، گفته است بیماری مهلک تب خونریزی دهنده کریمه- کنگو از جمله بیماری‌هایی است که با شروع فصل تابستان و افزایش فعالیت کنه‌ها، شایع می‌شود و کسانی که در کشتارگاه‌ها و دامداری‌ها فعالیت می‌کنند باید مراقبت‌های لازم را برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری مد نظر قرار دهند و از وسایل حفاظت و ایمنی فردی استفاده کنند.

دام‌هایی که در معرض این بیماری هستند علائمی ندارند و لاشه‌های دام‌ها حتماً باید به مدت 24 تا 48 ساعت در سردخانه یا پیش سردکن گوشت قرار گیرند تا ویروس‌ها و عوامل بیماریزای موجود در آن‌ها از بین بروند. خوشبختانه مجهز کردن کلیه کشتارگاه‌های استان به پیش سردکن، سبب کاهش مخاطرات این بیماری در استان شده است.

وی در خصوص بیماری تب مالت یا بروسلوز یا بیماری هزار چهره اظهار داشته است فرآورده‌های دامی اعم از فرآورده‌های لبنی باید به شیوه‌های بهداشتی و در اماکن بهداشتی زیر نظر بازرسان بهداشتی دامپزشکی، تولید و فرآوری شوند و از تولید این مواد در خارج از شرایط بهداشتی اکیدً اجتناب شود. شهروندان باید توجه داشته باشند حتماً فراورده‌های پاستوریزه را تهیه کنند و دامداران نیز حتماً نکات بهداشتی را رعایت کنند؛ بخصوص با دامی که سقط جنین داشته است با احتیاط برخورد کنند زیرا سقط جنین  یکی از علائم بیماری تب مالت است.

دکتر رشیدی در ارتباط با پیشگیری از ابتلا به بیماری مهلک هاری گفته است از نزدیک شدن به سگ وگربه‌های ولگرد و یا خانگی واکسینه نشده ممانعت شود و به گاز گرفتگی حیوانات، هر چند جزئی و به‌صورت خراش، توجه خاصی صورت گیرد.

از مهم‌ترین چالش‌های پیشگیری و کنترل این بیماری‌ها در استان، مواردی همانند وسعت و پراکندگی شهرستان‌های استان و دشواری خدمات رسانی دامپزشکی، تنوع آب و هوایی و مساعد بودن زمینه شیوع بسیاری از بیماری‌های دامی، هم جواری با استان‌های مرزی و تردد دام غیر مجاز و دشواری کنترل بیماری‌ها و وجود خطر ورود بیماری‌های نوپدید است.